กร ธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 18 / 19

จตุธาตุววัตถาน เป็นการพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่ปรากฏในร่างกายจนกระทั่งเห็นเป็น แต่เพียงกองแห่งธาตุ โดยปราศจากความจำว่า เป็นหญิง ชาย เรา เขา สัตว์ บุคคล เสียได้ เรียกว่า “จตุธาตุววัตถาน ในจตุธาตุววัตถานนี้

จตุธาตุววัตถาน เป็นการพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่มีอยู่ในร่างกาย โดยมุ่งเน้นที่การเห็นเป็นกองแห่งธาตุ การพิจารณานี้แบ่งธาตุออกเป็น 42 ประเภท รวมถึงปฐวีธาตุ (20), อาโปธาตุ (12), เตโชธาตุ (4) และวาโยธาตุ (6).

1. วจนตกโต โดยความหมายแห่งศัพท์ คือ ดินที่เรียกว่า ปฐวี เพราะแผ่ไป น้ำที่ เรียกว่า อาโป เพราะเอิบอาบให้ชุ่มอยู่ หรือให้เต็มอยู่ ไฟ เรียกว่า เตโช เพราะทำให้ร้อน ลม เรียกว่า วาโย เพราะพัดให้ไหวทุกศัพท์ถ

เนื้อหาเกี่ยวกับธาตุ 4 ในร่างกายมนุษย์ ซึ่งประกอบไปด้วย ปฐวี (ดิน), อาโป (น้ำ), เตโช (ไฟ) และ วาโย (ลม) โดยแต่ละธาตุมีบทบาทที่สำคัญในความเป็นอยู่ของร่างกาย ซึ่งปฐวีมีส่วนช่วยในการสร้างโครงสร้างของร่าง

ปรากฏ 4. ลกฺขณาทิโต โดยลักษณะ รส ปัจจุปัฏฐาน กล่าวคือ ปฐวีธาตุ มีความแข็งเป็นลักษณะมีการทรงอยู่เป็นกิจ มีการรองรับรูปอื่นเป็นอาการ อาโปธาตุ มีการไหลหรือเกาะกุมเป็นลักษณะ ทำให้รูปที่เกิดร่วมด้วยมีความเ

เนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะและการระบุธาตุในธรรมชาติ ตามปัจจุบัน อธิบายถึงธาตุต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุที่มีความแข็ง, อาโปธาตุที่มีการไหล, เตโชธาตุที่อบอุ่น, และวาโยธาตุที่มีความเคร่งตึง รวมถึงการกำเนิดและความแตก

สมควรแก่ตน ชื่อว่าธรรม เพราะทรงลักษณะธรรมชาติของตนและเข้าไปทรงอยู่ได้ชั่วขณะอัน ชื่อว่า ไม่เที่ยง เพราะจะต้องเสื่อมสลายไป ชื่อว่า เป็นทุกข์ เพราะเป็นสภาพมีอันตราย ชื่อว่า มิใช่ตน เพราะหาสาระมิได้ 7. ว

บทความนี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ในชีวิตและระบบธรรมชาติ การแบ่งแยกธาตุภายในและภายนอก และความสัมพันธ์ระหว่างธาตุ การทำงานของธาตุต่างๆ ในการปฏิบัติและการเป็นอยู่ของสิ่งมีชีวิต ซึ่งรวมถึงบทบาทขอ

บทที่ 4 ภพภูมิ 4.1 ความหมายของภพภูมิ 4.2 ลักษณะทางกายภาพของจักรวาลและเอกภพ 4.3 ลักษณะของภพภูมิในทางพระพุทธศาสนา 4.4 ลักษณะของภพภูมิทางวิทยาศาสตร์กับพระพุทธศาสนา 4.5 กิเลส กรรม วิบาก นำไปสู่ภพภูมิ 63 6

บทที่ 4 ว่าด้วยภพภูมิ มีความหมายถึงลักษณะของภพภูมิในทางพระพุทธศาสนาและความเชื่อมโยงกับวิทยาศาสตร์ พร้อมทั้งความรับผิดชอบที่เกิดจากกิเลสและกรรม ในบทที่ 5 นำเสนอขันธ์ 5 โดยอธิบายความหมาย ธรรมชาติ และองค

บทที่ 8 อินทรีย์ 22 145 8.1 ความหมายของอินทรีย์ 148 8.2 องค์ประกอบของอินทรีย์ 22 148 8.3 ลักษณะของอินทรีย์ 22 150 8.4 ลักษณะความสัมพันธ์ของอินทรีย์ในลำดับของเทศนา 162 8.5 การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์ 22

บทที่ 8 แนะนำความหมายและองค์ประกอบของอินทรีย์ รวมถึงลักษณะและความสัมพันธ์ในเทศนา ข้ามมาที่บทที่ 9 พูดถึงอริยสัจ 4 ความสำคัญและกิจในอริยสัจสี่บท มาสู่บทที่ 10 อธิบายปฏิจจสมุปบาท การแปลและความสัมพันธ์ ร

แนวคิด 1. การปฏิบัติสมถะ คือ การทำให้ใจหยุด โดยทำให้เห็นจำคิด รู้มารวมเป็นหนึ่งเดียวกัน ที่ศูนย์กลางกาย จนกระทั่งถูกส่วนใจก็ตกศูนย์เข้าถึงดวงธรรมภายใน และเข้าถึงกายต่าง ๆ ตามลำดับจนเข้าถึงพระธรรมกาย แ

การปฏิบัติสมถะคือการทำให้ใจหยุดและรวมเป็นหนึ่งเดียวที่ศูนย์กลางกาย ซึ่งนำไปสู่การเข้าถึงดวงธรรมและพระธรรมกาย การเจริญวิปัสสนาเกี่ยวกับการพิจารณาไตรลักษณ์ของสังขาร มีภูมิวิปัสสนาหกประการ เช่น ขันธ์ 5 แ

.... บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับวิปัสสนา ในชุดวิชาสมาธินักศึกษาได้เคยศึกษาไปแล้วเกี่ยวกับหลักสมถวิปัสสนากัมมัฏฐาน ซึ่ง ถือว่าเป็นหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับการรู้แจ้งที่เรียกว่า วิชชาภาคิยธรรม และเ

บทที่ 1 แนะนำความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับวิปัสสนาและสมถะ ซึ่งเป็นหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับการรู้แจ้ง โดยอธิบายสมาธิทั้งสองประเภทและภูมิของสมถะและวิปัสสนา นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงคำสอนของพระมงคลเทพมุนีเกี่ย

เป็นเหตุ มีกิเลสเป็นปัจจัย เมื่อความสิ้นกิเลสและความสิ้นทุกข์จะสำเร็จได้โดยการเจริญ วิปัสสนาดังกล่าวมานี้ จึงกล่าวได้ว่า วิปัสสนานี้ มีความสิ้นกิเลสและความสิ้นทุกข์ เป็นประโยชน์ 1.2.2 ความหมายวิปัสสนา

วิปัสสนาเป็นการเห็นแจ้งในเรื่องอริยสัจ 4 และอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งอธิบายโดยพระมงคลเทพมุนี วิปัสสนาเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการเจริญภาวนาเพื่อขจัดกิเลสและความทุกข์ การเจริญวิปัสสนาต้องอาศัยเข้าใ

3. ธาตุ 18 คือ สิ่งที่ทรงไว้ซึ่งสภาพของตน มี 18 4. อินทรีย์ 22 คือ ความเป็นใหญ่ มี 22 5. อริยสัจ 4 คือ ความจริงอันประเสริฐ มี 4 6. ปฏิจจสมุปปาท 12 คือ ความประชุมพร้อมด้วยเหตุผล มี 12 ถ้ากล่าวโดยย่อภูม

เนื้อหาดังกล่าวอธิบายหลักวิปัสสนาและการแยกแยะรูปนามในชีวิต เพื่อเห็นความเป็นจริงและการเข้าใจผิดที่เกิดจากการมองเห็นไม่ตรงตามความเป็นจริง การบรรลุวิปัสสนาญาณและการมองเห็นไตรลักษณ์ขอรูปนามและการแบ่งแยกช

ซึ่งมองด้วยจักขุธรรมกายจะมีลักษณะเป็นจุดดำสนิทสุด ๆ หุ้มศูนย์กลางของธาตุธรรมเห็นจำคิด รู้ ของกายมนุษย์เอาไว้ มีลักษณะเป็นดวงดำๆ ดำสุดๆ ดำกว่ากิเลสที่ตรงอื่น จะมีลักษณะเป็น จุดเล็ก ๆ ดำ แล้วก็หุ้มศูนย์

เนื้อหาเกี่ยวกับการมองด้วยจักขุธรรมกายที่แสดงถึงจุดดำสนิทซึ่งหุ้มศูนย์กลางของเห็น จำ คิด รู้ ในกายมนุษย์และกายธรรมอื่น ๆ สังโยชน์ถูกมองว่าเป็นเชือกที่เชื่อมต่อกันตั้งแต่กายมนุษย์ไปจนถึงกายพระอนาคามี โ

1. มีการเกิด - ดับ อยู่ตลอดเวลา เนื่องจากรูปและนามนี้ มีการเกิดและดับอยู่ตลอดเวลา ทำให้ขันธ์ 5 มีลักษณะ เปลี่ยนแปลงไปตามเหตุและปัจจัยต่างๆ ตลอดเวลา มีความเสื่อมอยู่ ดังนั้นแม้แต่รูปเอง ก็มี ธรรมชาติเส

บทความนี้สำรวจการเกิดและดับของขันธ์ 5 ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาเนื่องจากเหตุปัจจัยต่างๆ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงไตรลักษณ์ที่เป็นไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตาที่ทำให้ขันธ์ 5 มีชีวิตที่ไม่สามารถ

บทที่ 7 ธาตุ 18 บ ท ที่ 7 ธ า ตุ 18 DOU 129

(ธาตุกระทบ) อายตนะภายนอก 6 ตารางธาตุทั้ง (ธาตุรับ) อายตนะภายใน 6 18 (ธาตุรู้) เกิดการกระทบของอายตนะภายนอก กับอายตนะภายใน 13. จักขุวิญญาณธาตุ 1. รูปธาตุ 7. จักขุธาตุ 2. สัททธาตุ 8. โสตธาตุ 14. โสตวิญญา

เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว

5. โผฏฐัพพธาตุ เป็นรูปธรรม มีหน้าที่กระทบสัมผัสกาย องค์ธรรมได้แก่ ปฐวี เตโช วาโย อาโป หมายถึง สภาวะของดิน ไฟ ลม สภาวะของดินได้แก่ แข็งกับอ่อน สภาวะของไฟได้แก่ ร้อนกับเย็น สภาวะของลมได้แก่ หย่อนกับตึง

เนื้อหาว่าด้วยการศึกษาโผฏฐัพพธาตุและธัมมธาตุ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้สัมผัสในร่างกายมนุษย์ อธิบายสภาวะต่างๆ ของธาตุ เช่น ปฐวี เตโช วาโย และความสำคัญของธัมมธาตุในการคิดและรู้ อธิบายถึงการเกิดและดับซึ

6. มโนวิญญาณธาตุ เป็นนามธรรม มีหน้าที่รู้นึกคิดอารมณ์ต่าง ๆ องค์ธรรมได้แก่ จิต 76 หรือ 108 ดวง คือ โลภมูลจิต จิตอกุศลที่มีโลภะเป็นมูล 8 ดวง โทสมูลจิต จิตอกุศลที่มีโทสะเป็นมูล 2 ดวง โมหจิต จิตอกุศลที่ม

มโนวิญญาณธาตุเป็นนามธรรมที่มีหน้าที่ในการรู้คิดและอารมณ์ต่าง ๆ ซึ่งแบ่งประเภทจิตเป็นหลายกลุ่ม ได้แก่ โลภมูลจิต, โทสมูลจิต, โมหจิต และอีกมากมาย โดยเฉพาะจิตที่เกี่ยวข้องกับรูปฌานและอรูปฌาน ที่ช่วยให้มีก

อินทรีย์ 22 ซึ่งเป็นวิปัสสนาภูมินี้ มีลักษณะเหมือนประมวลรวม เรื่องของขันธ์ อายตนะ ธาตุ มาอยู่ในนี้ด้วยกัน แต่ก็มีองค์ประกอบหลายกลุ่มที่จัดเข้าเป็นหมวดกันได้ และมีลักษณะ เป็นเรื่องพื้นฐานจนกระทั่งถึงขั

บทที่ 8 อินทรีย์ 22 เน้นการศึกษาองค์ประกอบของขันธ์ อายตนะ และธาตุ ที่มีความสัมพันธ์กันในวิปัสสนาภูมิ โดยนักศึกษาได้รับการเรียนรู้ถึงขั้นอรหัตตผลและความสำคัญของมันในภาคปฏิบัติ การเรียนบทนี้ต้องทำการประ

4. นามรูป คือ นามธรรม 5 อย่าง ได้แก่ เวทนา (ความเสวยอารมณ์) สัญญา (ความจำได้หมายรู้) เจตนา (ความจงใจ) ผัสสะ (ความกระทบ หรือสัมผัส) มนสิการ (ความกระทำไว้ในใจ) หรือนามขันธ์ 3 คือ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ ส

นามรูปในพระพุทธศาสนาแบ่งเป็นนามธรรม 5 อย่าง ได้แก่ เวทนา สัญญา เจตนา ผัสสะ และ มนสิการ มีการจำแนกเป็นนามขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ นอกจากนี้ย

11.1 ขันธ์ 5 เนื้อหาบทที่ 11 วิปัสสนาภูมิในภาคปฏิบัติ 11.1.1 ขันธ์ 5 ส่วนละเอียด 11.1.2 ขันธ์ 5 ส่วนกลาง 11.1.3 ขันธ์ 5 ส่วนหยาบ 11.2 อายตนะ 12 11.3 ธาตุ 18 11.3.1 ลักษณะของธาตุ 18 11.3.2 กระบวนการทำง

บทนี้กล่าวถึงขันธ์ 5 ซึ่งประกอบด้วยส่วนละเอียด ส่วนกลาง และส่วนหยาบ รวมถึงการศึกษาอายตนะ 12 และธาตุ 18 โดยมีลักษณะของธาตุและกระบวนการทำงานรับรู้อารมณ์ การวิเคราะห์อริยสัจ 4 พร้อมการพิจารณาเป็นพระอริยบ

บทที่ 11 วิปัสสนาภูมิในภาคปฏิบัติ การศึกษาวิปัสสนาภูมิที่ผ่านมา เป็นการศึกษาในภาคปริยัติที่มีการศึกษาเล่าเรียนกัน ทั่วไป ปรากฏเป็นหลักฐานทางคัมภีร์ และตำรับตำราต่าง ๆ พอให้เข้าใจในลักษณะพื้นฐานของ วิป

การศึกษาเกี่ยวกับวิปัสสนาภูมิที่ผ่านมา เป็นการเข้าใจในระดับสุตมยปัญญา และจินตมยปัญญา แต่การเจริญวิปัสสนาที่แท้จริงจะเกิดขึ้นได้ต้องใช้ภาวนามยปัญญา หลวงปู่วัดปากน้ำให้ความสำคัญกับสมถะและวิปัสสนา โดยสมถ